قوام حیات معنوی انسان به تذکر و توسل و خشوع و ذکر است که در مساجد الهی، در جایگاه‌های عبادت، برای انسان فراهم است، مخصوصاً آن مراکز و مساجدی که نشانه‌ای از اولیاءالله در آنها هست. جایی که انسان می‌داند یا ظنّ به این دارد که مورد توجه اولیای الهی است، طبعاً معنویت آن مکان بیشتر است و مسجد مبارک جمکران جزو این گونه مراکزی است که توجه به خدای متعال و تذکر و خشوع و تضرع در آن برای انسان فراهم‌تر است. خوشبختانه امروز این مرکز مورد توجه مردم است؛ قدیم این‌جور رایج و متداول نبود. حاکمیت، حاکمیت فضای معنوی نبود. یکی از عیوب حاکمیت دستگاه‌های سیاسی غیردینی و غیرمعنوی همین غفلت است؛ مردم از ارزش‌هایی که دم دست آنها است و می‌توانند استفاده کنند، غافل می‌مانند. وقتی حاکمیتِ مسلط و محیط بر جامعه، یک حاکمیت معنوی و دینی بود، یک خاصیت طبیعی آن همین است که معنویات رواج پیدا می‌کند. این چیزی است که امروز اتفاق افتاده. نه اینکه امروز گناه نیست، آدم بد وجود ندارد یا آدم بی‌توجه و غافل وجود ندارد؛ چرا، لکن فرق است بین اینکه فضای عمومی جامعه، فضای معنوی باشد، معنویات به عنوان یک ارزش مطرح باشد در جامعه و اینکه معنویات به کلی مغفول یا ضدّارزش باشد. باید این فضا را قدر دانست. ۱۳۸۹/۰۸/۰۶